छत्तीसगडच्या सूरजपूर जिल्ह्यातील घुनघुट्टा नदीत एका व्यक्तीला दगड सापडला. हा दगड पाण्यावर तरंगत होता. दगडावर राम लिहिलेलं होतं. त्याचं वजन ३ ते ४ किलोंच्या दरम्यान होतं. नदीत अंघोळ करत असलेल्या व्यक्तीनं दगड गावात आणला. त्यावेळी गावात जन्माष्टमीचा सोहळा सुरू होता. भक्तिमय वातावरण होतं.
४० वर्षीय मणीलाल राजवाडेंनी नदीत सापडलेला दगड गावात आणला. राम लिहिलेला दगड त्यांनी घरातील पिंपात टाकला. तो पाण्यात जाण्याऐवजी तरंगू लागला. बघता बघता ग्रामस्थांची गर्दी जमली. हा देवाचा चमत्कार असल्याची चर्चा सुरू झाली. त्यानंतर दगडाची पूजा करण्यात आली. दगड पाहायला दूरवरुन लोक येऊ लागले.
राजवाडेंच्या हातातला दगड पाहून ग्रामस्थांना आश्चर्याचा धक्का बसला. राजवाडेंनी दगड एका मोठ्या पिंपात टाकला. दगड पाण्यात बुडण्याऐवजी तरंगू लागला. अनेकांनी दगडावर दाब दिला. पण तरीही तो पाण्यावर येत होता. हा चमत्कार असल्याची ग्रामस्थांची खात्री पटली. त्यानंतर गावभर बातमी पसरली. हळूहळू पंचक्रोशीतले लोक दगड पाहण्यासाठी येऊ लागले.
पाण्यावर तरंगणारा दगड? सत्य काय?
ज्वालामुखीतून निघालेले दगड अशा प्रकारचे असतात. हा दगड प्यूसिम नावानं ओळखला जातो, अशी माहिती भूगोलाचे सहायक प्राध्यापक असलेल्या डॉ. अनिल सिन्हा यांनी दिली. ‘प्यूसिम दगडाचं घनत्व पाण्यापेक्षा कमी असतं. त्यामुळे तो पाण्यावर तरंगतो. या दगडाला लहान लहान छिद्रं असतात. त्यातून गॅस बाहेर निघून जातो. हा दगड साधारण दगडांपेक्षा वेगळा असतो. दगडाच्या आतील भाग स्पंजसारखा असतो. त्यामुळे तो पाण्यावर तरंगतो. यात कोणतंही आश्चर्य नाही. ज्या वस्तूचं घनत्व कमी असतं, ती पाण्यावर तरंगते. हे सामान्य विज्ञान आहे. सूरजपूर जिल्ह्यातील घुनघुट्टा नदीच्या पात्रात आणि आसपासच्या भागात ज्वालामुखीचा उद्रेक खूप पूर्वी होऊन गेला आहे,’ अशी माहिती सिन्हा यांनी दिली.
