16.09.2023 ते 02.10.2023 या कालावधीत पाळल्या जाणार्या स्वच्छता पखवाड्याचा दुसरा, तिसरा आणि चौथा दिवस मध्य रेल्वेने “स्वच्छ संवाद” आणि “स्वच्छ स्टेशन” पाळला आहे. मध्य रेल्वेच्या सर्व विभागांनी स्थानकांच्या सर्व मुख्य भागांच्या स्वच्छतेच्या कामांवर लक्ष केंद्रित केले आहे.
मुंबई विभाग
दिवस-2, दिवस-3 आणि दिवस-4, स्वच्छ संवाद आणि स्वच्छ स्थानक दिन, मुंबई विभागातील सर्व प्रमुख आणि इतर स्थानकांवर मॅन्युअली आणि यांत्रिक मशिनचा वापर करून गहन स्वच्छता करण्यात आली. सीएसएमटी, दादर, एलटीटी, ठाणे, कल्याण, पनवेल, लोणावळा आणि इतर स्थानकांवर स्टेशन डायरेक्टर, स्टेशन मॅनेजर, स्टेशन मास्टर्स, मुख्य आरोग्य निरीक्षकांनी संपूर्ण स्वच्छता उपक्रमांचे नेतृत्व केले. ड्रेनेज साफ करणे, गटार साफ करणे आणि माती, प्लास्टिक इत्यादीमुळे होणारे अडथळे दूर करणे, ट्रॅक साफ करणे, ट्रॅकच्या बाजूने तण काढणे आणि कचरा उचलणे ही कामे करण्यात आली. एफओबी, जिने, मार्ग आणि पार्किंग क्षेत्र स्वच्छ करण्यात आले. सुका आणि ओला कचरा वेगळा करणे, रिकामे प्लॅटफॉर्म, प्लास्टिक कचरा गोळा करणे आणि एकेरी वापरल्या जाणार्या प्लॅस्टिकवर बंदी याविषयी घोषणा पीए प्रणालीद्वारे करण्यात आल्या. प्रवाशांना व रेल्वे कर्मचाऱ्यांना स्वच्छतेचे महत्त्व समजावून सांगण्यात आले.
माटुंगा कार्यशाळेत कर्मचाऱ्यांना कामाचा परिसर स्वच्छ ठेवण्याच्या पद्धती आणि महत्त्व याबाबत समुपदेशन करण्यात आले. कामगारांना स्वच्छतेची जाणीव व्हावी यासाठी पोस्टर्स, फलक लावण्यात आले. स्वच्छतेचे अनेक उपक्रम हाती घेण्यात आले – शौचालये आणि नाल्यांची स्वच्छता करण्यात आली, डेस्क, मशीन, पंखे आणि इतर कार्यालयीन उपकरणे स्वच्छ करण्यात आली, सुक्या आणि ओल्या कचऱ्यासाठी स्वतंत्र डस्टबिन वेगवेगळ्या ठिकाणी ठेवण्यात आल्या आणि कर्मचाऱ्यांना प्लास्टिक पिशव्या देण्यात आल्या. वापराचे दुष्परिणाम स्पष्ट केले.
भुसावळ मंडळ
स्थानकावर स्वच्छतेसंदर्भात तपासणी करण्यात आली. प्रमुख स्थानकांवर सखोल स्वच्छता मोहीम राबविण्यात आली, स्वच्छता यंत्रे, उपकरणे यांची उपलब्धता आणि कार्यप्रणाली, सफाई कर्मचाऱ्यांसाठी संरक्षक उपकरणांची तरतूद, सुका आणि ओला कचऱ्यासाठी स्थानकांवर स्वतंत्र डस्टबिनची पुरेशी तरतूद, इत्यादींची खात्री करण्यात आली. स्थानक परिसरात स्वच्छतेबाबत रेल्वे कर्मचाऱ्यांनी प्रवाशांशी संवाद साधून त्यांच्या प्रतिक्रिया जाणून घेतल्या. भुसावळ रेल्वे स्थानकावर झेडआरटीआयच्या प्रशिक्षणार्थींनी स्वच्छ स्टेशन या विषयावर पथनाट्याचे आयोजन वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या उपस्थितीत केले होते.
नागपूर विभाग
सर्व स्थानकांवर गहन स्वच्छता उपक्रम राबविण्यात आले आणि स्वच्छता कर्मचार्यांना सुरक्षा उपकरणे वापरण्याची आणि स्वच्छता करताना वैयक्तिक स्वच्छता राखण्याच्या आवश्यकतेबद्दल सल्ला देण्यात आला. प्लॅस्टिक बॉटल क्रशिंग मशिनचा योग्य वापर लोकांना दाखवून देण्यात आला. यंत्रसामग्री आणि उच्च दाबाच्या पाण्याच्या जेटचा योग्य वापर करून ट्रॅक स्वच्छ करण्यात आला. स्टेशन परिसरात पंखे, केबल्स आणि इतर उपकरणांची स्वच्छता राखण्यात आली. रेल्वे स्थानकांची स्वच्छता आणि देखभाल आणि डबे, रिटायरिंग रूम, वेटिंग रूम, वसतिगृहे नीटनेटके आणि स्वच्छ ठेवण्याचे महत्त्व आणि पद्धती याविषयी जागरुकता निर्माण करण्यासाठी चर्चासत्र आणि समुपदेशन सत्रांचे आयोजन करण्यात आले होते.
पुणे विभाग
स्थानकांची सखोल साफसफाई करण्यात आली. कर्मचारी आणि प्रवाशांना स्वच्छतेच्या योग्य पद्धतींचा अवलंब करण्याबाबत आणि ओल्या व सुक्या कचऱ्यासाठी स्वतंत्र डस्टबिन वापरण्याबाबत सल्ला देण्यात आला.
रेल्वे कर्मचारी आणि लोकांमध्ये स्वच्छता जागृती निर्माण करण्यासाठी सर्व रेल्वे सार्वजनिक ठिकाणी कचरा विरोधी पोस्टर्स लावण्यात आले. पुणे स्टेशन येथे वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या उपस्थितीत स्वच्छता रॅली काढण्यात आली.
सोलापूर विभाग
या प्रभागात स्टेशन परिसर, स्वच्छतागृहे, ड्रेनेज आणि ट्रॅकची स्वच्छता करण्यात आली. ओला आणि सुका कचरा वेगवेगळा गोळा करण्यासाठी स्थानकांवर स्वतंत्र डस्टबिन देण्यात आले होते. PA (पब्लिक ऍड्रेस) प्रणाली वापरून प्रवाशांशी संवाद, घोषणा आणि पोस्टर्स आणि घोषणांद्वारे स्वच्छता जनजागृती करण्यात आली. सर्वांपर्यंत स्वच्छतेचा संदेश देण्यासाठी स्थानकांवर पथनाट्याचे आयोजन करण्यात आले होते.