पंतप्रधान नरेंद्र मोदी १५०० रोड ओव्हर ब्रिज (आरओबी) आणि रोड अंडर ब्रिजेस (आरयूबी) चे उद्घाटन/समर्पण करतील आणि अमृत भारत स्टेशन योजनेअंतर्गत ५५४ स्थानकांच्या कायापालटासाठी पायाभरणी करणार आहे.
अमृत भारत स्टेशन योजना हा पंतप्रधानांनी आणलेला एक दूरदर्शी उपक्रम आहे, ज्या अंतर्गत देशभरातील १३०९ रेल्वे स्थानकांचे पुनरुज्जीवन केले जाईल आणि आधुनिक सुविधांसह जागतिक दर्जाच्या टर्मिनल्स मध्ये रूपांतरित केले जातील. ट्रॅव्हल हबचे पुनरुज्जीवन केले जाईल आणि चांगला प्रवासी अनुभव मिळावा, जेणेकरून सामान्य प्रवासी देखील एक आरामदायी, सोयीस्कर आणि आनंददायी रेल्वे प्रवास अनुभवू शकतात.
अमृत भारत स्थानक योजनांमध्ये दीर्घकालीन दृष्टीकोनातून स्थानकांचा सातत्यपूर्ण विकास करणे अपेक्षित आहे.
भारतीय रेल्वेने अमृत भारत स्टेशन योजना (एबीएसएस) अंतर्गत अपग्रेड आणि आधुनिकीकरणासाठी देशभरातील १३०९ स्थानके निवडली आहेत.
या वर्षाच्या बजेटमध्ये महाराष्ट्राला १५५५४ कोटी रूपयांचा रेकॉर्ड निधी मिळाला आहे आणि अमृत भारत स्टेशन योजनेच्या अंतर्गत ५६ स्थानके विश्व रेल्वे स्टेशनच्या रूपात विकसित करण्यात येणार आहेत.
या ५६ स्थानकांपैकी मध्य रेल्वेच्या मुंबई विभागातील १२ स्थानकांचा मोठ्या प्रमाणात कायापालट आणि पुनर्विकास होणार आहे.
भायखळा, सँडहर्स्ट रोड, चिंचपोकळी, वडाळा रोड, माटुंगा, कुर्ला, विद्याविहार, मुंब्रा, दिवा, शहाड, टिटवाळा आणि इगतपुरी ही स्थानके आहेत. मध्य रेल्वेच्या मुंबई विभागातील १२ रेल्वे स्थानकांच्या पुनर्विकासावर एक नजर.
भायखळा :
प्रकल्प खर्च: रु. ३५.२५ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
पूर्वेकडील जुने बुकिंग कार्यालय पाडून नवीन बुकिंग कार्यालय बांधणे.
• डिजिटल जाहिरात स्क्रीनसह फ्लोअरिंग आणि एसीपी क्लॅडिंग बदलणे.
• नवीन पश्चिम बाजूचे प्रवेशद्वार
• प्लॅटफॉर्म व्याप्ती- दुरुस्ती आणि पेंटिंग
• प्लॅटफॉर्म क्र. फलाट १,२/३ आणि ४ येथे शौचालय बांधणे आणि फलाट क्रमांक १ वरील विद्यमान शौचालये पाडणे,
• कल्याण टोकाच्या पश्चिमेला बहुमजली पार्किंग सुविधेचे बांधकाम.
सैडहर्स्ट रोड :
प्रकल्प खर्च: रु. १६.३७ कोटी
कार्याच्या परिमाणे समाविष्ट आहेत:
• सध्याच्या बुकींग कार्यालयाचे नवीनीकरण
• क्षतिग्रस्त ठिकाणी कोटा आणि ग्रेनाइटसह नवीन फलाट प्रदान करणे आणि स्टेशन इमारत आणि प्लॅटफॉर्मफार्म्समुळे खराब झालेले गलीतील जाळी आणि नाली बदलणे
• स्टेशन भवनापर्यंत पोहोचण्यासाठी नवीन रैंपीकरण करणे आणि दिव्यांगजनांसाठी रैंप पर कवर प्रदान करणे
चिंचपोकळी :
प्रकल्प खर्च: रु. ११.८१ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• मुख्य आणि मागील इमारतीच्या दर्शनी भागात सुधारणा
• विद्यमान प्लॅटफॉर्मवर फ्लोअरिंग बदलणे
• फलाटांवरील सर्व पिण्याच्या पाण्याच्या व कारंज्यांची दुरुस्ती
• विद्यमान बुकिंग कार्यालयाची दुरुस्ती आणि नूतनीकरण
• पूर्व आणि पश्चिम प्रवेशद्वारांचे नूतनीकरण
• अतिरिक्त नाले, सांडपाणी आणि मातीचा प्रवाह एसटीपीला जोडण्यासाठी तरतूद करून स्टेशन परिसराचा निचरा सुधारणे.
वडाळा रोड :
प्रकल्प खर्च: रु. २३.०२ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• वडाळा स्थानकावर नवीन गेट, एसीपी शीट आणि एलईडी दिवे असलेले बुकिंग ऑफिस प्रस्तावित आहे.
• फलाट क्र. २ आणि ३ येथील विद्यमान जीआरपी इमारतीची दुरुस्ती
• विद्यमान बुकिंग कार्यालयाचे नूतनीकरण आणि नवीन अपंगांसाठी अनुकूल बुकिंग काउंटर आणि अधिक एटीव्हीएम मशीनसाठी प्रस्ताव
• प्लॅटफॉर्मवरून जुने कव्हर ओव्हर्स (छत) काढून नवीन कव्हर (छत) प्रदान करणे
• फलाटावर विद्यमान कुपनलिका पाईप्स बदलणे.
माटुंगा:
प्रकल्प खर्च: रु. १७.२८ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• मागील स्थानक इमारत आणि अभिसरण जागा सुधारणे
• फलाट ३/४ वर प्लॅटफॉर्मची उभारणी आणि पुनरुत्थान
स्टेशनमध्ये प्रवेश करण्यासाठी पदपथ सुधारणे आणि कलात्मक कंपाउंड भिंतीची तरतूद
• एसीपी क्लॅडिंग बदलणे
• अभिसरण क्षेत्राचे लँडस्केपिंग
• प्लॅटफॉर्मवरील विद्यमान कव्हरची दुरुस्ती आणि पुन्हा पेंटिंग.
कुर्ला :
प्रकल्प खर्च: रु. २१.८१ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• अपंगांसाठी अनुकूल तिकीट खिडकीच्या तरतुदीसह विद्यमान बुकिंग कार्यालयाचे नूतनीकरण
• फलाटाच्या शीटवरील जुने कव्हर बदलणे
• खराब झालेल्या प्लॅटफॉर्म पृष्ठभागाची दुरुस्ती
• प्लॅटफॉर्म स्तंभांवर कव्हरवर एसीपीची तरतूद
• अधिक सार्वजनिक जागा निर्माण करण्यासाठी स्टेशन इमारतीच्या अंतर्गत जागेचे स्थलांतर करणे
पूर्वेकडील नवीन मुख्य प्रवेश/एक्झिट गेटचे बांधकाम.
विद्याविहार :
प्रकल्प खर्च: रु. ३२.७८ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• मुंबई सीएसएमटीच्या दक्षिणेस टोकावर ६.०० मीटर रुंद नवीन फूट ओव्हर ब्रिजची तरतूद
• बुकिंग कार्यालयांमध्ये सुधारणांसह अभिसरण क्षेत्रात सुधारणा
• २ एस्केलेटरची तरतूद
स्टेशनमध्ये एकूण ५ एंट्री पॉईंट्स आहेत – सर्व पॉईंट्सवर एंट्री पॉइंट्समध्ये सुधारणा, सध्याच्या टॉयलेटचे नूतनीकरण आणि वेटिंग एरिया.
मुंब्रा :
प्रकल्प खर्च: रु. १४.६१ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे.
• विद्यमान बुकिंग ऑफिस आणि टॉयलेट ब्लॉक्सचे नूतनीकरण
• प्लॅटफॉर्म पृष्ठभागाची दुरुस्ती आणि
• पिण्याच्या पाण्याच्या कारंजाची व्यवस्था
दिवा :
प्रकल्प खर्च: रु. ४५.०९ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• मुंबई छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस कडील टोकावर १२ मीटर रुंद फूट ओव्हर ब्रिजची तरतूद
• पूर्वेकडील नवीन बुकिंग कार्यालय
परीसर क्षेत्रात आरसीसी कंपाउंड वॉलची तरतूद, अप्रोच रोडची सुधारणा
• प्लॅटफॉर्म सर्फेसिंगची दुरुस्ती, प्लॅटफॉर्म कॉलम्सवरील कव्हरवर नवीन एसीपी क्लेडिंग
• सर्क्ययुलेटींग भागात क्लस्टर वृक्षारोपण, विद्यमान वेटिंग हॉल आणि शौचालयांचे नूतनीकरण.
शहाड :
प्रकल्प खर्च: रु. ८.३९ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• पादचाऱ्यांच्या वाहतुकीसाठी रोड ओव्हर ब्रिज ते पादचारी पूलापर्यंत नवीन स्कायवॉक
• पूर्व आणि पश्चिम बाजूला प्रशस्त पार्किंगची जागा
• फलाट २ वर नवीन टॉयलेट ब्लॉक, मुख्य प्रवेशद्वार
• फलाट १ वर शौचालयांचे नूतनीकरण
• बुकिंग कार्यालये आणि रेल्वे कार्यालयांचे नूतनीकरण
• पश्चिम बाजूचे बुकिंग ऑफिस पाडून नवीन बुकिंग काउंटर उपलब्ध करून देणे.
टिटवाळा :
प्रकल्प खर्च: रु. २५.०५ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे:
• विद्यमान ६ मीटर फूट ओव्हर ब्रिजला नवीन १२ मीटर पादचारी पूलाला जोडणाऱ्या नवीन १२ मीटर पादचारी पूल तरतूद
• सर्व प्लॅटफॉर्मची उंची १५० मिमी पर्यंत वाढवणे•
छत्रपती शिवाजी महाराज टर्मिनस येथे फलाट १ आणि २ वर कव्हर ओव्हर प्लॅटफॉर्मची तरतूद
• परिभ्रमण क्षेत्रावर ३ टॉयलेट ब्लॉक्सची तरतूद आणि पीएफ क्रमांक ३
• पूर्वेकडील बुकिंग ऑफिस आणि मेडिकल स्टोअरचे नूतनीकरण
• फलाट ३ आणि प्लॅटफॉर्म सरफेसिंगवरील अनावश्यक संरचना पाडणे.
इगतपुरी :
प्रकल्प खर्च: रु. १२.५३ कोटी
कामाच्या व्याप्तीमध्ये हे समाविष्ट आहे.
• जीआरसी जाळी असलेले मुख्य प्रवेशद्वार
• परिभ्रमण क्षेत्रात सीमा भिंत
• बुकिंग ऑफिस काउंटरमध्ये सुधारणा
• ड्रॉप ऑफ आणि पिकअप स्थानांसह परिभ्रमण क्षेत्र
• विद्यमान शौचालय सुविधांचे नूतनीकरण
• विद्यमान फूट ओव्हर ब्रिजवर नवीन छत.
अमृत भारत स्थानक योजनेच्या माध्यमातून मध्य रेल्वेच्या मुंबई उपनगरीय स्थानकांच्या पुनरुज्जीवनाचा प्रवास हा प्रवासी प्रवाशांच्या प्रगतीचे, सुविधांचे आणि उज्ज्वल भविष्यासाठी वचनबद्धतेचे प्रतीक आहे. ही योजना जसजशी समोर येईल, तसतसे अमृत भारत स्थानक योजनेंतर्गत कायापालट होत असलेले स्थानक एका समृद्ध मुंबई शहराच्या आकांक्षांसह पायाभूत सुविधा आणि कनेक्टिव्हिटी यांचे सुसंवादी मिश्रण प्रतिबिंबित करेल.
